Bariatrik Cerrahi Sonrası Beslenme

Operasyon sonrası beslenmede ilk olarak; dumping sendromunun, reflünün veya çok erken
doygunluk hissinin oluşmaması için aşamalı ve sağlıklı diyetlerin planlanması, ikincil olarak ise hızlı
iyileşmenin gerçekleşmesi; kas kütlesi kaybının ve eksikliklerin önüne geçmek için yeterli proteinin ve yeterli hidrasyonun sağlanması amaçlanmaktadır. 

Postoperatif uzun dönemde yağsız vücut kütlesini koruyabilmek için tüm hastaların diyetlerinin 60-
120 g/gün protein içermesi önerilmektedir. Bariatrik cerrahinin türü ne olursa olsun operasyon
sonrası dönemde tüm hasta diyetlerine; ameliyat öncesi ve sonrası kan parametreleri, beslenme
davranışları, besin toleransları, sınırlı besin alımları gibi durumlar göz önünde bulundurularak
seçilecek vitamin mineral destekleri eklenmeli ve ömür boyu takibi sürdürülmelidir.

Aşamalar arasında geçiş süresi hastaların tolere edebilme kabiliyetlerine bağlıdır ve kişiden kişiye
göre değişiklik gösterir.

Parenteral beslenme 5-7 veya 7-10 gün yeterli enteral beslenmeyi tolere edemeyen kritik
hastalarda uygulanmaktadır.

Birinci evre (Açık sıvı diyet)
Ameliyat sonrası ilk bağırsak hareketlerinin sağlanabilmesi için saat başı hastaya 120-180 mL berrak
sıvıların verildiği evredir. Hastanın toleransına göre bu sıklık 30 mL/15dk veya 60 mL/30 dk şeklinde
de düzenlenebilir. Tüketilen sıvıların toplamının günlük en az 1.5 litreyi bulması amaçlanmalıdır.

Bu berrak sıvılara; su, berrak çorbalar, şekersiz meyve suları örnek verilebilir. Tüketilen sıvıların çok
soğuk veya çok sıcak olmayacak şekilde vücut ısısına yakın ısılarda olması önemlidir.

İkinci evre (Yüksek proteinli tam sıvı diyet)
Bu diyet postoperatif 2. veya 3. gün başlar ve 10-20 gün sürer fakat hastanın tolerasyon durumuna
göre kısaltılıp uzatılabilir. Bu evrede hastalar tarafından günlük alınan enerji 500-600 kkal civarında
olmalıdır. Hastaların diyetine açık sıvı diyet içeriğine ek olarak; sade yoğurt, yüksek proteinli düşük
yağlı düşük karbonhidratlı içecekler, şekersiz elma suyu veya üzüm suyu, protein tozuyla karıştırılmış soya sütü ve peynir altı suyu veya soya proteini ile hazırlanmış yağsız süt eklenir.

Üçüncü evre (Püre kıvamda yüksek proteinli diyet)
Bu diyetin uygulanması postoperatif ikinci haftadan altıncı haftaya kadar uzayabilir. Püre kıvamında
yumuşak, nemli, doğranmış veya öğütülmüş düşük yağlı ve yüksek proteinli yiyecekler beslenme
programına eklenir .

Bu yiyecekler arasında; yumurta, kıyılmış kırmızı-beyaz et, yağsız soslar, et suyu , az yağlı peynir ve
yoğurt sayılabilir. Püre ve yarı katı yemeklerden 30 dakika önce sıvı alımı durdurulmalı, öğün sırasında veya öğünden 30 dakika sonrasına kadar sıvı tüketilmemelidir. Birinci ayın sonunda eğer protein içeriği yüksek gıdalar iyi tolere edilebilmişse iyi pişmiş yumuşak sebzeler ve gaz yapmaması için kabuğu soyulmuş meyveler diyete eklenmelidir.

Dördüncü evre (Yumuşak diyet):
Yumuşak diyet normal katı diyete geçişte bir basamak olarak kullanılmaktadır. Bu evrede püre diyete ek olarak düşük karbonhidratlı tahıllar, makarna, yulaf ezmesi, pirinç pilavı, patates püresi, tost, taze pişmiş sebzeler, kabuğu soyulmuş yumuşak az şekerli meyveler eklenebilmektedir. Hastalar günde 3-6 öğün şeklinde beslenmelidir.

Beşinci evre (Katı diyet):
Bu evrede her türlü besin grubundan dengeli ve yeterli bir şekilde içeren sağlıklı beslenme
diyetlerine geçilir ve yaşam boyunca sürmesi planlanır. Hastalar bu evrede, çeşitli besinlere karşı
intolerans geliştirme riskleri olduğundan dolayı; kızartılmış besinlerden, kurutulmuş meyvelerden,
meyve tohumlarından, tatlılardan, reçellerden, şekerli marmelatlardan uzak tutulmalıdır. Bu aşamada hastalara sağlıklı yaşam önerileri verilir.